Varis Nedir?

Varis, toplardamarların kalıcı olarak genişlemesi veya uzamasıyla ortaya çıkan bir durumdur. Genellikle alt bacaklarda gözlemlenir ve yüzeysel toplardamarların belirginleşmesi ile kıvrımlı bir görünüm kazanır. İlk aşamalarda yalnızca estetik bir sorun olarak kendini gösterirken, ilerleyen dönemlerde ağrı, şişlik ve diğer rahatsızlıklar da gelişebilir. Varisler, iki ana yakınmaya yol açabilir:

Fiziksel Belirtiler: Özellikle ayakta durmanın uzun sürdüğü akşam saatlerinde artan bacak ağrısı, ödem, ağırlık hissi, dolgunluk ve kramplar.
Estetik Sorunlar: Kılcal damar varisleri, görsel olarak rahatsız edici olabilir ve bu durum psikolojik etkilere yol açabilir.

Varis Hangi Nedenlerle Oluşur?

Varis, kadınlarda erkeklere göre daha yaygındır ve genetik yatkınlık en önemli faktörlerden biridir. Diğer nedenler arasında şunlar bulunur:

Yaş: Yaş ilerledikçe damarların elastikiyeti azalır.
Hamilelik: Artan kan hacmi ve hormon değişiklikleri, varis riskini artırır.
Doğum Kontrol Hapları: Hormonal değişikliklere neden olarak varis oluşumunu etkileyebilir.
Obezite: Fazla kilo, bacaklardaki damarlar üzerinde ek baskı oluşturur.
Derin Ven Trombozu: Derin toplardamar tıkanıklığı, yüzeysel damarların daha fazla çalışmasına neden olabilir.
Damar Duvarı Zayıflığı: Genetik faktörler nedeniyle damar duvarlarının zayıf olması varis oluşumunu kolaylaştırır.

Varisler Neden Tedavi Edilmelidir?

Varisler, genellikle hastaların yakınmalarını azaltmak ve yaşam kalitesini artırmak için tedavi edilir. Tedavi edilmemiş varisler zamanla büyüyebilir ve çeşitli komplikasyonlara yol açabilir:

Pıhtı Oluşumu: Damar içerisinde kan pıhtısı oluşabilir.
Ciltte Kanama: Varislerin üzerindeki cilt zayıflayabilir.
Toplardamar Yetmezliği: Damarların işlevini yitirmesi, ayak bileğinde yaralara neden olabilir.

Varis Tanısının Konulması

Varis şüphesi olan hastalar, öncelikle bir Kalp ve Damar Cerrahisi uzmanına başvurmalı ve bacak toplardamar ultrasonografisi yaptırmalıdır. Gözle görülebilen varisler, detaylı bir muayene ve değerlendirme gerektirebilir.

Hamilelikte Görülen Varis

Hamilelik döneminde toplardamar yetmezliği ve varis oluşumu artış gösterebilir. Bu süreçte bacaklarda şişlik, ödem, dolgunluk hissi ve ağrı gibi belirtiler ortaya çıkabilir. Hamilelikte varislere neden olan faktörler şunlardır:

Artan Kan Hacmi: Hamilelik, kan hacminde önemli bir artışa neden olur.
Hormon Değişiklikleri: Hormonal dalgalanmalar damar yapısını etkileyebilir.
Rahmin Baskısı: Rahmin büyümesi, toplardamarlara baskı yaparak kan akışını zorlaştırır.

Hamilelik sırasında varislerin değerlendirilmesi için ultrasonografi yapılabilir, ancak bazı girişimsel testler önerilmez. Girişimsel tedaviler genellikle bu dönemde uygun değildir; bu nedenle, varis çorabı kullanımı ve yaşam tarzı değişiklikleri tavsiye edilir. Eğer belirgin ve yaygın varisler mevcutsa, toplardamar pıhtı riskine karşı önleyici tedavi düşünülebilir. Doğumdan sonra varislerin çoğunlukla azaldığı gözlemlenir; bu nedenle doğum sonrası bir değerlendirme yapılması önemlidir.

Sonuç olarak, varisler hem fiziksel hem de psikolojik etkileri nedeniyle ciddiye alınması gereken bir durumdur. Erken tanı ve uygun tedavi ile yaşam kalitesi artırılabilir.